Een nalatenschap, ook wel erfenis genoemd, zijn de passief en actief bestanddelen ofwel de schulden en bezittingen die in het vermogen van de overledene (de erflater) aanwezig zijn op het ogenblik van zijn overlijden.
ATTEST VAN ERFOPVOLGING OF ERFRECHTVERKLARING
Door de notaris dan wel door de erfgenamen zelf zal een attest van erfopvolging of erfrechtverklaring dienen te worden opgemaakt. In dit attest wordt duidelijk weergegeven aan wie de nalatenschap zal toekomen en ten belope van welk erfdeel. Dit attest kan door de erfgenamen worden aangewend om de tegoeden op de rekeningen van de erflater opnieuw te laten vrijgeven door de bank.
Elk dossier is een uniek dossier
WETTELIJKE DEVOLUTIE
Wie wat ontvangt uit de nalatenschap volgt in eerste instantie uit de wet. In de wet is immers uitgebreid voorzien wie tot de nalatenschap komt en ten behoeve van welk erfdeel.
Meer concreet gaat het over de afstammelingen van de erflater, zijn bloedverwanten in opgaande lijn en zijn bloedverwanten in de zijlijn. Ook de langstlevende echtgenote of wettelijk samenwonende partner beschikt over erfaanspraken.
Het spreekt voor zich dat niet alle bovenvermelde categorieën dezelfde aanspraken kunnen laten gelden. In de wet zijn dan ook verschillende criteria voorzien die erfopvolging bepaalt. Zo is er sprake van verschillende ordes, graden en lijnen.
TESTAMENTAIRE DEVOLUTIE
Beantwoordt de wettelijke regeling niet aan de wensen van de erflater, kan hij (weliswaar niet onbeperkt) zelf preciseren op welke wijze hij zijn nalatenschap wil verdelen. Dit kan bijvoorbeeld bij testament.
In navolging van het overlijden dienen verschillende administratieve verplichtingen worden vervuld:
AANGIFTE NALATENSCHAP
Verder zal door de erfgenamen een aangifte van nalatenschap dienen te worden ingediend bij de Vlaamse Belastingsdienst of VLABEL. De aangifte van nalatenschap zal door VLABEL worden aangewend om de te betalen erfbelasting of successierechten te berekenen.
VERDELING VAN DE NALATENSCHAP
De belangrijkste discussiepunten tussen erfgenamen zijn in de praktijk enerzijds de geldigheid van het testament en anderzijds de samenstelling van de nalatenschap.
Mogelijks kan een van de erfgenamen aantonen dat de erflater op het ogenblik dat het testament werd opgemaakt niet meer gezond van geest was. De bewijslast die rust op de erfgenaam die de nietigheid van het testament aanvoert, is echter zeer zwaar zodat deze procedures zeer grondig dienen te worden voorbereid.
Een ander vaak voorkomend discussiepunt tussen erfgenamen onderling is de samenstelling van de nalatenschap. Dit is in het bijzonder het geval wanneer reservataire erfgenamen ofwel wettelijk beschermde erfgenamen tot de nalatenschap komen.
De reservataire erfgenamen beschikken immers over een wettelijk beschermd erfdeel waarvan niet kan worden afgeweken, niet bij testament en niet door middel van schenkingen bij leven.
Wanneer de erflater bijvoorbeeld aanzienlijke schenkingen zou hebben verricht gedurende zijn leven en deze de erfaanspraken van een reservataire erfgenaam zou hebben uitgehold, bestaat de mogelijkheid voor deze erfgenaam om zich tegen deze schenking te verzetten.
“Wanneer de erfgenaam en erflater van elkaar vervreemd zijn of een andere erfgenaam een prominente rol heeft opgenomen tijdens de laatste levensjaren van de erflater, kan men bij het overlijden worden geconfronteerd met een quasi lege nalatenschap. Het is dan ook niet ondenkbaar dat aanzienlijke sommen werden weggemaakt of geschonken door de erflater of zijn vertrouwenspersoon.
In zulke situaties is het aangewezen om vooreerst zoveel als mogelijk informatie te vergaren. Dit kan in eerste instantie achter de schermen gebeuren, waarbij in alle discretie verschillende onderzoeksmaatregelen kunnen worden genomen.
Vervolgens wordt de erfgenaam of begiftigde de mogelijkheid geboden om spontaan de nodige duiding te bieden. Komen deze verklaringen tegemoet aan de bezorgdheden van onze cliënt en kan op basis hiervan een minnelijke of onderhandelde oplossing worden bereikt, volstaat het om een dadingsovereenkomst op te maken en te ondertekenen waarbij zo een einde kan worden gesteld aan de discussie tussen de erfgenamen.
Blijkt een minnelijke regeling niet mogelijk, zullen wij onze cliënt al dan niet adviseren om een procedure op te starten voor de bevoegde familierechtbank waarbij de gerechtelijke vereffening en verdeling wordt gevorderd en de aanstelling van een notaris-vereffenaar.”
Dankzij haar jarenlange ervaring heeft Keyser advocaten een bijzondere expertise opgebouwd in het begeleiden bij haar cliënten gedurende de vereffening en verdeling van een nalatenschap.
LAAT ONS U HELPEN
Heeft u vragen over alimentatie of familierecht of wenst u een consultatie met advocaten gespecialiseerd in echtscheidingen of familierecht, neem dan contact op met ons advocatenkantoor in Antwerpen. Wij helpen u verder met het aanvragen en verder verloop van een echtscheiding.
