In het kader van een fiscaal gunstige successieplanning zijn schenkingen interessanter dan de onderwerping aan erfbelasting. Indien je roerende goederen schenkt via een Belgische notaris dan bedraagt de schenkbelasting 3% bij een schenking aan je partner of kinderen en 7% als je aan iemand anders schenkt.
Om roerende goederen belastingvrij te schenken, konden Belgen voor 15 december 2020 beroep doen op een Nederlandse notaris om de schenkingsakte te verlijden, de zogenaamde “kaasroute”. Een Nederlandse notaris is immers niet verplicht om een dergelijke schenking in ons land te laten registreren.
De “kaasroute” was mogelijk omdat België tot voor kort geen algemene registratieplicht voor notariële aktes kende. De registratieplicht gold enkel voor notariële aktes verleden voor een Belgische notaris en aktes houdende schenking van in België gelegen onroerende goederen. Notariële aktes verleden voor een buitenlande notaris werden niet geregistreerd.
Deze fiscaal gunstige route via Nederland was en is belastinggewijs evenwel enkel gevrijwaard in geval de schenker niet komt te overlijden binnen een termijn van drie jaar te rekenen vanaf de schenking. Indien de schenker wel komt te overlijden binnen deze periode wordt de schenking immers onderworpen aan de erfbelasting.
Medio juni 2020 werd een wetsvoorstel ingediend inhoudende de verplichte registratie van buitenlandse notariële aktes voor schenking van roerende goederen door een Belgisch rijksinwoner. Op 15 december 2020 is deze wet effectief in werking getreden, waardoor de “kaasroute” vanaf dat moment het fiscale voordeel verloor.
Voor schenkingen verleden voor de Nederalandse notaris na 15 december, geldt de registratieplicht waardoor de Belgische schenkbelasting van 3% dan wel 7% verschuldigd is. De aanbieding ter registratie rust voor buitenlandse aktes op de contracterende partijen die aldus zelf aan de wettelijke verplichting dienen te voldoen en bij gebreke daaraan dan ook het risico lopen op fiscale sancties.
Dit brengt de schenkingen van roerende goederen dan ook in een nieuw perspectief waarbij partijen in het kader van successieplanning en overdracht van assets alternatieve fiscaal gunstige regimes opzoeken. We denken hierbij bijvoorbeeld aan de schenking van aandelen in de zogenaamde ‘familiale vennootschap‘ dewelke, onder specifieke voorwaarden, onderworpen zijn aan een fiscaal gunstregime.
In de praktijk merken we dan ook dat de afschaffing van de fiscaal voordelige “kaasroute” partijen naar alternatieve routes leidt voor de strategische overdracht van hun assets. Een optimale successieplanning bestaat dan ook uit een combinatie van evoluerende formules waarbij steeds ingespeeld dient te worden op het veranderende politieke klimaat.
