Echtscheidingen en relatiebreuken brengen naast de emotionele vaak ook praktische gevolgen met zich mee. Bij een echtscheiding of relatiebreuk moeten de gezamenlijke bezittingen immers verdeeld worden. Soms is het eenvoudig om hier afspraken over te maken maar voor sommige goederen komt er meer bij kijken dan louter onderlinge afspraken. Dit is bijvoorbeeld het geval voor de gezinswoning. Deze kan aan het einde van een relatie verkocht worden of behouden blijven door één van de ex-partners. Wie de woning overneemt, wordt dan geconfronteerd met een verdeelrecht. Dit is een registratierecht dat beter als miserietaks bekend staan.
Wat is de miserietaks?
De “miserietaks” is de belasting die geheven wordt op het uit onverdeeldheid treden van onroerend goed. Het is een verdeelrecht dat verschuldigd is wanneer er meerdere eigenaars zijn van een onroerend goed en één van de eigenaars zijn aandeel verkoopt aan één (of meer) van de andere eigenaars. Dit kan het geval zijn in het kader van een nalatenschap, na een echtscheiding of beëindiging van de wettelijke samenwoning. Ze vormt een onderdeel van het verdeelrecht dat in Vlaanderen in principe 2,5 % bedraagt en in principe gedragen wordt door de persoon die de ander uitkoopt. Bij een relatiebreuk tussen wettelijk samenwonenden of gehuwden, kan dat tarief verlaagd worden tot 1 % op de totale actuele waarde van het goed. De naam “miserietaks” verwijst voornamelijk naar het emotioneel en financieel zware moment waarop deze heffing verschuldigd wordt aan het einde van een relatie.
Hoeveel bedraagt de miserietaks en hoe wordt ze berekend?
De miserietaks bedraagt in Vlaanderen standaard 2,5% op de totale reële waarde van het goed indien de onverdeeldheid wordt beëindigd. Ze kan worden verlaagd naar 1 % voor ex-gehuwden en ex-wettelijk samenwonenden. Blijven er meerdere eigenaars, dan wordt het verdeelrecht alleen geheven op de delen die worden overgedragen. Het tarief in Brussel en Wallonië wijkt af van wat geldt voor Vlaanderen:
- Brussel: 1 %, ongeacht de samenlevingsvorm;
- Wallonië: 1 %, ongeacht de samenlevingsvorm;
- Vlaanderen: 2,5 % of 1% onder voorwaarden.
Om in Vlaanderen het verlaagde tarief van 1 % te genieten, gelden verschillende voorwaarden afhankelijk van de aard van de voormalige relatie:
- Voor ex-gehuwden:
- De verdeling moet plaatsvinden na of ten gevolge van de echtscheiding;
- Het verzoek om het tarief van 1 % moet expliciet in de notariële akte staan.
- Voor ex-wettelijk samenwonenden:
- De wettelijke samenwoning moet minstens één jaar ononderbroken hebben geduurd op het ogenblik van beëindiging;
- De verdeling moet plaatsvinden binnen drie jaar na het beëindigen van de wettelijke samenwoning;
- Ook hier moet het verzoek om het verlaagd tarief expliciet in de notariële akte staan.
- Feitelijk samenwonenden – die nooit wettelijk samenwoonden – hebben geen recht op het verlaagde tarief van 1 %, zelfs niet als ze jarenlang samen eigenaar waren van het onroerend goed. In dat geval blijft het standaardtarief van 2,5 % van toepassing.
Waarom juridisch advies onmisbaar is bij een verdeling
In het kader van een relatiebreuk of een echtscheiding waarin belangrijke familiale of zakelijke belangen spelen, er belangrijke vermogensbestanddelen moeten verdeeld worden of met een internationale component moet rekening gehouden worden, doet u er steeds goed aan om een advocaat te raadplegen met kennis en expertise in deze vaak complexe dossiers.
Keyser advocaten is gespecialiseerd in familierecht en familiaal vermogensrecht en staat u graag bij in de analyse van uw situatie en de professionele begeleiding doorheen het hele proces. Wij staan u bij met advies en brengen proactief de kosten in kaart die belangrijk kunnen zijn bij de onderhandelingen en bij het beoordelen van de haalbaarheid van een regeling. Op deze manier hebt u van bij het begin een duidelijk beeld en komt u niet voor onaangename verrassingen te staan.
Heeft u vragen over de miserietaks of wilt u uw ex-partner uitkopen, neem dan contact op met Keyser advocaten. Wij zorgen voor heldere antwoorden, een correcte opvolging en gemoedsrust tijdens deze moeilijke fase.
