Op 1 juli is in België een nieuwe, vereenvoudigde procedure voor naamsverandering van kracht gegaan. Deze hervorming is bedoeld om het proces toegankelijker en efficiënter te maken voor burgers die hun naam willen wijzigen, om uiteenlopende redenen zoals persoonlijke voorkeur, genderidentiteit, of familiale omstandigheden. De veranderingen markeren een belangrijke stap in de modernisering van de Belgische wetgeving omtrent naamgeving.
Voorheen was het proces voor naamsverandering in België complex en tijdrovend, met veel administratieve hindernissen. Het vereiste vaak een uitgebreide juridische procedure, waarbij een aanvraag moest worden ingediend bij het Ministerie van Justitie.
Dit kon maanden, zo niet jaren, duren en bracht aanzienlijke kosten met zich mee. De nieuwe wetgeving streeft ernaar deze bureaucratische rompslomp te verminderen en burgers sneller en eenvoudiger in staat te stellen hun naam te veranderen.
Wat is er nieuw?
- Lokale autoriteit: Een van de meest opvallende veranderingen is dat de bevoegdheid om naamsveranderingen goed te keuren nu bij de lokale burgerlijke stand ligt in plaats van bij het Ministerie van Justitie. Dit maakt het proces minder centralistisch en meer toegankelijk voor de gemiddelde burger.
- Versnelde procedure: De nieuwe wetgeving introduceert een versnelde procedure voor naamsveranderingen. Dit houdt in dat in de meeste gevallen de beslissing binnen enkele weken genomen kan worden, mits alle benodigde documenten correct zijn ingediend.
- Kostenverlaging: De kosten voor een naamsverandering zijn aanzienlijk verlaagd. Waar voorheen aanzienlijke administratieve kosten konden oplopen, zijn de tarieven nu gereduceerd om het voor meer mensen financieel haalbaar te maken.
- Eenvoudigere documentatie: De vereisten voor documentatie zijn vereenvoudigd. Aanvragers hoeven nu minder bewijsstukken in te dienen en de procedures zijn gestroomlijnd om onnodige vertragingen te voorkomen.
Voorwaarden
Ondanks de vereenvoudiging, blijven er nog steeds enkele voorwaarden en vereisten waaraan moet worden voldaan:
- Reden voor naamsverandering: De aanvrager moet een geldige reden opgeven voor de naamsverandering. Dit kan variëren van persoonlijke voorkeur, huwelijk, scheiding, adoptie, tot redenen gerelateerd aan genderidentiteit.
- Leeftijd: Personen jonger dan 18 jaar moeten toestemming hebben van hun ouders of wettelijke voogd.
- Geen frauduleuze intenties: De nieuwe naam mag niet gekozen worden met frauduleuze intenties, zoals het ontlopen van schulden of strafrechtelijke vervolging.
De invoering van de nieuwe procedure is over het algemeen positief ontvangen. Voorstanders prijzen de hervorming als een stap vooruit in de bescherming van individuele rechten en de aanpassing aan de moderne maatschappelijke normen.
Organisaties die zich inzetten voor LGBTQ+ rechten hebben de wetgeving verwelkomd, aangezien deze de juridische erkenning van genderidentiteit vergemakkelijkt.
Maar er is ook enige kritiek. Sommige juristen vrezen dat de decentralisatie van de beslissingsbevoegdheid naar lokale autoriteiten kan leiden tot inconsistenties in de uitvoering en interpretatie van de wet. Anderen wijzen op mogelijke risico’s van misbruik, hoewel de vereisten en controles bedoeld zijn om dit te minimaliseren.
Heeft u verdere vragen over deze procedure of weet u niet hoe er aan te beginnen? Wij helpen u graag verder.